Przeszłość i przyszłość

HISTORIA

Spichlerz to przykład wczesno-modernistycznego budynku gospodarczego w zespole folwarcznym, o wysokich wartościach artystycznych i historycznych. Mieszczący się w Jankowie w woj. zachodniopomorskim (okolice Drawska Pomorskiego) obiekt stanowi jeden z unikatowych projektów Waltera Gropiusa na Pojezierzu Drawskim. Spichlerz wybudowany został w 1906 r. według planu założyciela Bauhausu, który zaprojektował również folwarczną kuźnię, pralnię i budynki mieszkalne. Był to jeden z pierwszych projektów młodego architekta (rodzaj „praktyki zawodowej”), które zrealizowane zostały w okolicach Drawska Pomorskiego. Spichlerz zlokalizowany jest w centrum wsi, w zachodniej części dawnego podwórza folwarcznego (przy granicy parku); obecnie stanowi jedyny element historycznej zabudowy folwarcznej. Po 1945 r. spichlerz był użytkowany przez miejscowy PGR, z przeznaczeniem na magazyn zboża i nawozów. Nieremontowany, z czasem wyłączony z użytkowania, popadł w ruinę, mimo wpisu do rejestru zabytków w 1977 roku.

the level of structural damage -the impact of the fertilizers stored in the granary
the ground floor showing its full state of disrepair

PRZYSZŁOŚĆ

W 2004 r. obiekt został przejęty przez Gminę Drawsko Pomorskie, zabezpieczony i częściowo wyremontowany. W wyniku przetargu przeprowadzonego w maju 2021 roku, opiekunką spichlerza została Joanna Klass – założycielka i obecna prezeska Fundacji Warsaw Bauhaus, która ma wobec budynku następujące plany:

„Od dawna interesuje nas partnerskie połączenie działań codziennych i wspólnotowych z możliwościami kulturotwórczymi różnych dziedzin takich jak architektura, wzornictwo, sztuka, teatr, taniec, muzyka, rzemiosło, etnografia i muzealnictwo. Interesuje nas kontekst Bauhausu, Black Mountain College i podobnych awangardowych eksperymentów. W tym roku pracowaliśmy nad stworzeniem wspólnotowego miejsca o roboczej nazwie: Międzynarodowe Centrum Współpracy Twórczej. Gdy dowiedzieliśmy, że Spichlerz zaprojektowany przez samego Waltera Gropiusa jest wystawiony do przetargu – zrozumieliśmy, że praca młodego architekta, który później stał się twórcą Bauhausu, jest najbardziej odpowiednim kontekstem do stworzenia właśnie takiego Centrum.”

Nowa funkcja dla Spichlerza Waltera Gropiusa jest też ostatnią szansą na ocalenie budynku od zniszczenia. Równolegle z procesem rewitalizacji zabytku oraz jego bezpośredniego otoczenia uruchomiliśmy proces aktywizowania i organizowania społeczności lokalnej.

PLANY

Obecnie Fundacja przygotowuje różne propozycje programowe dla przestrzeni Spichlerza, w tym:

A. Przestrzeń wystawiennicza

  • Wystawa stała: Muzeum Architektury i Utopii: Przed i po modernizmie (prezentacja bardziej i mniej znanych projektów takich twórców jak Behrens, Wright, Le Corbusier, Nowicki, Aalto, Perriand, Rural Studio, Hadid, Ban, Piano i innych) oraz oczywiście wystawa stała poświęcona wszystkim etapom twórczości Gropiusa: architekta, pedagoga, myśliciela i działacza społecznego.
  • Interdyscyplinarne wystawy czasowe o tematyce z zakresu: architektury, designu, sztuki, teatru, tańca, muzyki, rzemiosła, ekologii, etnografii, nauki i muzealnictwa.

B. Przestrzeń teatralna i mini audytorium

  • Sala warsztatowa dla teatru, muzyki i tańca

C. Przestrzeń działań edukacyjnych

  • Pomieszczenie do działań multidyscyplinarnych
  • Pracownie rzemieślnicze (tkactwo, ceramika, grafika, stolarstwo)
  • Warsztat rowerowy
  • Warsztat recyklingu

D. Społeczna przestrzeń dialogu i współpracy

  • Kafeteria
  • Czytelnia – Biblioteka
  • Wspólny pokój

E. Przestrzeń na rezydencje

  • Pokoje mieszkalne dla artystów, naukowców i studentów (za zgodą Konserwatora)
%d